ହିନ୍ଦୀ ସିନେମା ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରି ବଲିଉଡ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ପୂର୍ବରୁ ବମ୍ବେ ସିନେମା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ମୁମ୍ବାଇରେ ଅବସ୍ଥିତ ଭାରତୀୟ ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରି । ଏହି ଶବ୍ଦଟି ହେଉଛି “ବମ୍ବେ” ଓ “ଓଲିଉଡ୍” ର ଏକ ପୋର୍ଟମ୍ୟାଣ୍ଟୋ। ଏହି ଶିଳ୍ପ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ସିନେମା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଭାରତୀୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପ ସହିତ ଜଡିତ, ଭାରତୀୟ ସିନେମା ତିଆରି କରେ – ନିର୍ମିତ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା ଅନୁଯାୟୀ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ। ୨୦୧୭ରେ, ଭାରତୀୟ ସିନେମା ୧,୯୮୬ ଫିଚର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲା, ବଲିଉଡର ସର୍ବ ବୃହତ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାତା ଭାବରେ ସେହି ବର୍ଷ ୩୬୪ଟି ହିନ୍ଦୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲା। ବଲିଉଡ୍ ଭାରତୀୟ ନେଟ ବକ୍ସ ଅଫିସ୍ ରାଜସ୍ୱର ୪୩ ପ୍ରତିଶତ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ । ତାମିଲ ଓ ତେଲୁଗୁ ସିନେମା ୩୬ ପ୍ରତିଶତ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରିଛି । ଅବଶିଷ୍ଟ ଆଞ୍ଚଳିକ ସିନେମା ୨୦୧୪ ରେ ୨୧ ପ୍ରତିଶତ ଗଠନ କରିଥିଲା। ବଲିଉଡ ଆମେରିକାର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପକୁ ଅତିକ୍ରମ କରି ଦୁନିଆର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ସବୁଠୁ ବଡ଼ କେନ୍ଦ୍ର ପାଲଟିଛି। ୨୦୦୧ରେ ଟିକେଟ୍ ବିକ୍ରିରେ ଭାରତୀୟ ସିନେମା (ବଲିଉଡକୁ ମିଶାଇ) ହଲିଉଡର ୨.୬ ବିଲିୟନ ଟିକେଟ୍ ତୁଳନାରେ ବିଶ୍ବରେ ଆନୁମାନିକ ୩.୬ ବିଲିୟନ ଟିକେଟ୍ ବିକ୍ରି ହୋଇଥିବା ଜଣାଯାଇଛି। ବଲିଉଡ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଭାଷାଭାଷୀ ହିନ୍ଦୁସ୍ତାନୀ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ପ୍ରବୃତ୍ତି କରନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ପାରସ୍ପରିକ ଭାବରେ ବୁଝିପାରନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ହିନ୍ଦୀ କିମ୍ବା ଉର୍ଦ୍ଦୁରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରନ୍ତି ଓ ଆଧୁନିକ ବଲିଉଡ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର । ହିଙ୍ଗଲିଶର ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକୁ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିିଛି । ୧୯୭୦ ଦଶକରୁ ବଲିଉଡର ସବୁଠାରୁ ଲୋକପ୍ରିୟ ବାଣିଜ୍ୟିକ ଧାରା ହେଉଛି ମସାଲା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର, ଯାହା ମ୍ୟୁଜିକାଲ୍ ନମ୍ବର ସହିତ ଆକ୍ସନ୍, କମେଡି, ରୋମାନ୍ସ, ଡ୍ରାମା ଓ ମେଲୋଡ୍ରାମା ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ଧାରାକୁ ମୁକ୍ତ ଭାବରେ ମିଶ୍ରଣ କରିଥାଏ। ମସାଲା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ସାଧାରଣତଃ ମ୍ୟୁଜିକାଲ୍ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଧାରା ଅଧୀନରେ ପଡ଼େ, ଯେଉଁଥିରୁ ୧୯୬୦ ଦଶକରୁ ଭାରତୀୟ ସିନେମା ସର୍ବ ବୃହତ ଉତ୍ପାଦକ ଭାବରେ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟରେ ମ୍ୟୁଜିକାଲ୍ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ହ୍ରାସ ପାଇବା ପରେ ଆମେରିକାର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିର ମୋଟ ମ୍ୟୁଜିକାଲ୍ ଆଉଟପୁଟକୁ ଅତିକ୍ରମ କରିଥିଲା । ପ୍ରଥମ ହଲିଉଡ୍ ମ୍ୟୁଜିକାଲ୍ ଟକି ଦି ଜାଜ୍ ସିଙ୍ଗର (୧୯୨୭) ର ଅନେକ ବର୍ଷ ପରେ ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ ମ୍ୟୁଜିକାଲ୍ ଟକି ଆଲାମ ଆରା (୧୯୩୧) ଥିଲା। ବାଣିଜ୍ୟିକ ମସାଲା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ସହିତ ସମାନ୍ତରାଳ ସିନେମା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା କଳା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରର ଏକ ଭିନ୍ନ ଧାରା ମଧ୍ୟ ବିଦ୍ୟମାନ ଅଛି, ବାସ୍ତବବାଦୀ ବିଷୟବସ୍ତୁ ଓ ସଙ୍ଗୀତ ସଂଖ୍ୟାକୁ ଏଡାଇବା ।