- ହୋମ୍ »
- ଓଡ଼ିଶା ନ୍ୟୁଜ୍ »
- ଟ୍ରେଣ୍ଡିଙ୍ଗ »
- Tokyo Olympics: ମୀରାବାଇଙ୍କଠୁ ମେରୀ କୋମ; ମଣିପୁର ପାଲଟିଛି ଦେଶର କ୍ରୀଡ଼ା ହବ୍
Tokyo Olympics: ମୀରାବାଇଙ୍କଠୁ ମେରୀ କୋମ; ମଣିପୁର ପାଲଟିଛି ଦେଶର କ୍ରୀଡ଼ା ହବ୍
ମୀରାବାଇଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ମେରୀ କୋମଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଧିକାଂଶ ଖେଳାଳୀ ପଦକ ଓ ପୁରସ୍କାର ଜିତି ଦେଶରେ ମଣିପୁରର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି।
ମୀରା ବାଇ ଓ ମେରୀ କୋମ ପଦକ ଜିତି ମଣିପୁରର ନାମ ଉଚ୍ଚା କରିଛନ୍ତି। (ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଛବି)
News18 Odisha Digital
ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ: ଟୋକିଓ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଭାରତ ପାଇଁ ରୌପ୍ୟ ପଦକ ଜିତି ମୀରାବାଇ ଚାନୁ ଇତିହାସ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି। ଭାରୋତ୍ତୋଳନରେ ଅଲିମ୍ପିକ ପଦକ ଜିତିଥିବା ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଦ୍ୱିତୀୟ ଭାରତୀୟ ମହିଳା। ତାଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ୨୦୦୦ ମସିହାରେ କର୍ଣ୍ଣମ ମାଲଲେଶ୍ୱରୀ ସିଡନୀ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ବ୍ରୋଞ୍ଜ ପଦକ ଜିତିଥିଲେ। ମୀରାବାଇଙ୍କ ଏହି ବିଜୟ ପୁଣି ଥରେ ମଣିପୁରର ଶକ୍ତି ଭାରତୀୟ କ୍ରୀଡ଼ାରେ ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ଖେଳାଳି ତିଆରି କରି ଦେଶର କ୍ରୀଡ଼ା ହବ ପାଲଟିଛି ମଣିପୁର। ଭାରୋତ୍ତୋଳନଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବକ୍ସିଂ ଏବଂ ଫୁଟବଲ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉତ୍ତର ପୂର୍ବ ଭାରତର ଏହି ରାଜ୍ୟ ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶକୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଖେଳାଳି ଦେଇଛି। ପ୍ରାୟ ୩୦ଲକ୍ଷ ଜନସଂଖ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ଏହି ରାଜ୍ୟର ଖେଳାଳିମାନେ ଚଳିତ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଭାରତ ପାଇଁ ଦୁଇଟି ପଦକ ଜିତିଛନ୍ତି। ମୀରା ବାଇଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ମେରି କୋମ ମଧ୍ୟ ବକ୍ସିଂରେ ଅଲିମ୍ପିକ ପଦକ ଜିତିଛନ୍ତି। ସେ ୨୦୧୨ ଲଣ୍ଡନ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ବ୍ରୋଞ୍ଜ ଜିତିଥିଲେ।
ଜନସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ମଣିପୁର ଦେଶର ପ୍ରଥମ ୩୦ ଟି ରାଜ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନୁହେଁ। କିନ୍ତୁ ଆଜି ଏହାକୁ ଏକ କ୍ରୀଡା ହବ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦିଆଯାଇଛି। ଏଥିରୁ ଅନୁମାନ କରାଯାଇପାରେ ଯେ, ଏହି ଛୋଟ ରାଜ୍ୟରୁ ଏବେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୧୩ ଅଲିମ୍ପିଆନ, ୧ ପଦ୍ମ ଭୂଷଣ, ୧୪ ଅର୍ଜୁନ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ, ୨ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ଖେଳ ରତ୍ନା ବିଜେତାଙ୍କୁ ତିଆରି କରିସାରିଲାଣି। ଏଥି ସହିତ ମଣିପୁରର ରାଜ୍ୟ ବ୍ୟାଗରେ ଏକ ଧ୍ୟାନଚାନ୍ଦ ଏବଂ ଦ୍ରୋଣାଚାର୍ଯ୍ୟ ପୁରସ୍କାର ମଧ୍ୟ ଆସିଛି।
ମଣିପୁରରେ ପିଲାଦିନୁ ଖେଳାଳିମାନଙ୍କୁ ସୁଯୋଗ ଦିଆଯାଏ
ମଣିପୁର କ୍ରୀଡ଼ା ହବ୍ ହେବା ପଛରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ କାରଣ ହେଉଛି ପିଲାଦିନରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଖେଳିବା ସୁଯୋଗ ଦିଆଯାଏ । ମଣିପୁରରେ ପିଲାମାନେ କେଉଁ ଖେଳ ବାଛିବେ ତାହା ସ୍ଥିର କରିବାର ସୁଯୋଗ ସେମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଏ। ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ନିଜ ପସନ୍ଦର ଖେଳ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ହୋଇ, କିଶୋର ଅବସ୍ଥାରେ ସେମାନେ ପାରଙ୍ଗମ ହୋଇଯାଆନ୍ତି। ଉନ୍ନତ ଅନୁଶାସନ ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକ ଶାରୀରିକ ଶକ୍ତି ହାସଲ କରି ଜଣେ ଦକ୍ଷ ଖେଳାଳିରେ ପରିଣତ ହୋଇଯାଇନ୍ତି। ଏହି କାରଣରୁ ଏଠାରେ ଥିବା ଖେଳାଳିମାନେ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟର ଖେଳାଳିମାନଙ୍କ ତୁଳନାରେ ସହଜରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ି ପାରନ୍ତି।
ମୀରାବାଇଙ୍କ ସଫଳତାର ଶ୍ରେୟ ମଣିପୁରର କ୍ରୀଡ଼ା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଯାଇଥାଏ ।
ଭାରୋତ୍ତୋଳନରେ ମୀରାବାଇଙ୍କ ଅଲିମ୍ପିକ ପଦକ ମଧ୍ୟ ଏହି କାହାଣୀର ଏକ ଅଂଶବିଶେଷ। ପିଲାଦିନେ ଇମ୍ଫାଲଠାରୁ ୪୪ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଥିବା ନଙ୍ଗପୋକ କାଚିଙ୍ଗରେ ରହୁଥିବା ୧୨ ବର୍ଷୀୟ ମୀରାବାଇ ଭାରୀ କାଠ ବୋହି ଅନେକ ବାଟ ଚାଲୁପାରୁଥିଲେ। ଏହି ସମୟରେ ପୂର୍ବତନ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଭାରୋତ୍ତୋଳକ ତଥା ପ୍ରଶିକ୍ଷକ ଅନୀତା ଚାନୁଙ୍କ ନଜରକୁ ଆସିଥିଲେ ମୀରାବାଇ। ପରେ ଅନୀତା ମୀରାଙ୍କୁ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦେଇ ତାଙ୍କ ଜୀବନର ଦିଗ ବଦଳାଇଦେଲେ।
୨୦୦୮ ବେଜିଂ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସ ବ୍ୟତୀତ ମଣିପୁରରୁ ଚାରିଜଣ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମହିଳା ଭାରୋତ୍ତୋଳକ ପାଞ୍ଚଟି ଅଲିମ୍ପିକ୍ସକୁ ଯାଇଥିଲେ। ଟୋକିଓ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ରୌପ୍ୟ ପଦକ ଜିତି ମିରାବାଇ ଏହି ପ୍ରୟାସକୁ ଶେଷ କରିଛନ୍ତି। ତାଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ କୁଞ୍ଜରାଣୀ ଦେବୀ ଏବଂ ସଞ୍ଜିତା ଚାନୁ ମଧ୍ୟ ଏହି ଖେଳରେ ମଣିପୁରର ପତାକା ଉତ୍ତୋଳନ କରିଛନ୍ତି।
ମଣିପୁରରେ ସ୍ପୋର୍ଟସ୍ କ୍ଲବ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବେଶ ମଜବୁତ
ମଣିପୁରରେ କ୍ରୀଡ଼ା କ୍ଲବ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବହୁତ ବେଶ ଭଲ ଓ ମଜବୁତ ମଧ୍ୟ। ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ପିଲାମାନେ ବକ୍ସିଂ, ଫୁଟବଲ୍ ଭଳି କ୍ରୀଡ଼ା ସହିତ ଜଡ଼ିତ ହୋଇ କ୍ଲବ ଟୁର୍ନାମେଣ୍ଟରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି। କ୍ରୀଡ଼ା କ୍ଲବର ଏହି ସଂସ୍କୃତି ମଣିପୁରରେ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ରହିଆସିଛି। ପାଠ ପଢ଼ିବା ଛଡ଼ା ଖେଳକୁଦ ମଣିପୁରୀ ପିଲାଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବିକଳ୍ପ। ତେଣୁ ଏକ ଛୋଟ ରାଜ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ମଣିପୁର ଦେଶର କ୍ରୀଡ଼ା ହବ୍ ଭାବରେ ପରିଚୟ ପାଇଛି।
ଜନସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ମଣିପୁର କ୍ରୀଡ଼ା ବଜେଟ୍ ଅଧିକ
ନୂତନ ଖେଳାଳିଙ୍କ ମନୋବଳ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ମଣିପୁର ସରକାର କ୍ରୀଡ଼ା ପାଇଁ ଏକ ବିରାଟ ବଜେଟ ଆବଣ୍ଟନ କରିବାକୁ ଜିଦ ଧରିଛନ୍ତି। ଏଥି ସହିତ ବର୍ଷରେ ଥରେ ଖେଳାଳୀ ଦିବସ ମଧ୍ୟ ପାଳନ କରାଯାଏ। ୨୦୧୯-୨୦ ମସିହାରେ ମଣିପୁର ରାଜ୍ୟର କ୍ରୀଡ଼ା ବଜେଟ ୧୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଖେଲୋ ଇଣ୍ଡିଆ ଜାତୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅଧୀନରେ ରାଜ୍ୟର ୧୬ ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ୧୬ ଟି କ୍ରୀଡ଼ା କେନ୍ଦ୍ର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଚାଲିଛି।
ଜିତିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରନ୍ତି ମଣିପୁରୀ ଖେଳାଳୀ
ମଣିପୁରୀ ଖେଳାଳୀମାନେ ହାର ମାନିବାରେ ବିଶ୍ୱାସ ରଖନ୍ତି ନାହିଁ। ମୀରା ବାଇ ଏହାର ଏକ ଉତ୍ତମ ଉଦାହରଣ। ରିଓ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ନିରାଶାଜନକ ପ୍ରଦର୍ଶନ ସତ୍ତ୍ୱେ ସେ ଟୋକିଓରେ ରୌପ୍ୟ ଜିତି ସେହି ବିଫଳତାର ଦାଗକୁ ଲିଭେଇ ଦେଇଛନ୍ତି।
ମଣିପୁରର ୫ ଜଣ ଖେଳାଳୀ ଟୋକିଓ ଯାଇଛନ୍ତି
ଟୋକିଓ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଉତ୍ତର ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟ ମଣିପୁରରେ ସର୍ବାଧିକ ଖେଳାଳି ଅଛନ୍ତି। ଏଥି ମଧ୍ୟରେ ମିରାବାଇ ଚାନୁ (ଭାରୋତ୍ତୋଳନ), ମେରି କୋମ (ବକ୍ସିଂ), ସୁଶୀଲା ଦେବୀ (ଜୁଡୋ), ନିଲକାନ୍ତ ଶର୍ମା (ପୁରୁଷ ହକି), ସୁଶୀଲା ଚାନୁ ଏବଂ ପୁଖରମ୍ବମ (ମହିଳା ହକି)ରେ ଅଛନ୍ତି। ଫୁଟବଲ, ବକ୍ସିଂ ଏବଂ ଭାରୋତ୍ତୋଳନରେ ମଣିପୁରର ପରିଚୟ ପାଇଥିବା ଖେଳାଳୀଙ୍କ ତାଲିକା ଲମ୍ବା ଅଟେ। କିନ୍ତୁ ସେଠାରେ କିଛି ମନୋନୀତ ଖେଳାଳି ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଦେଶ ସହିତ ରାଜ୍ୟକୁ ପୁରସ୍କାର ଆଣିଛନ୍ତି।
କୁଞ୍ଜରାଣୀ ଦେବୀ: ମେରି କୋମ ଏବଂ ମିରାବାଇ ଚାନୁଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ କୁଞ୍ଜରାଣୀ ଦେବୀ ମଣିପୁରକୁ ବିଶ୍ୱର ପରିଚୟ ଦେଇଛନ୍ତି। ଭାରୋତ୍ତୋଳନର ବିଭିନ୍ନ ବିଶ୍ୱ ଚାମ୍ପିଅନସିପରେ ସେ ୭ଟି ରୌପ୍ୟ ପଦକ ଜିତିଥିଲେ ଏବଂ ଦେଶର ସର୍ବୋଚ୍ଚ କ୍ରୀଡ଼ା ସମ୍ମାନ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ଖେଳ ରତ୍ନ ମଧ୍ୟ ପାଇଥିଲେ।
ଡିଙ୍କୋ ସିଂ: ଯଦି ଭାରତରେ ବକ୍ସିଂ ବିପ୍ଳବର ଶ୍ରେୟ କୌଣସି ବକ୍ସରଙ୍କ ନିକଟକୁ ଯାଏ, ତେବେ ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଡିଙ୍କୋ ସିଂ। ନିକଟରେ କର୍କଟ ରୋଗରେ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି। ଡିଙ୍କୋ ମଧ୍ୟ ମଣିପୁରର ବାସିନ୍ଦା। ୧୯୯୮ ବ୍ୟାଙ୍କକକ ଏସିଆନ୍ ଗେମ୍ସରେ ସେ ଭାରତ ପାଇଁ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ଜିତିଥିଲେ। ଏହା ପରେ ଦେଶରେ ବକ୍ସିଂର ଦିଗ ବଦଳି ଯାଇଥିଲା।
ସରିତା ଦେବୀ: ସରିତା ଦେବୀ ମଧ୍ୟ ମହିଳା ବକ୍ସିଂ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବେଶ ଜଣାଶୁଣା। ସେ ୨୦୦୫ ଏବଂ ୨୦୦୮ ବିଶ୍ୱ ଚାମ୍ପିଅନସିପରେ ବ୍ରୋଞ୍ଜ ପଦକ ଜିତିଥିଲେ। ୨୦୧୪ ରେ ଏସିଆନ୍ ଗେମ୍ସରେ ସେମିଫାଇନାଲରେ ଉନ୍ନତ ପ୍ରଦର୍ଶନ ସତ୍ତ୍ୱେ ସରିତାଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ନିଆଯାଇ ନ ଥିଲା। ଏହାର ପ୍ରତିବାଦରେ ସେ ପଦକ ବିତରଣ ସମାରୋହରେ ବେକରେ ବ୍ରୋଞ୍ଜ ପଦକ ପିନ୍ଧିବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ।
ଗଙ୍ଗୋମ ବାଲା ଦେବୀ: ବାଲା ଦେବୀଙ୍କୁ ଭାରତୀୟ ଫୁଟବଲର 'ଦୁର୍ଗା' କୁହାଯାଏ। ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଭାରତର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ମହିଳା ଫୁଟବଲ ଖେଳାଳି। ସେ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ ମହିଳା ଫୁଟବଲର୍ ଯିଏ ବିଦେଶରେ ଏକ ପେସାଦାର ଦଳ ସହିତ ଖେଳିବାକୁ ଚୁକ୍ତି କରିଛନ୍ତି। ସେ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ପୁରସ୍କାର ମଧ୍ୟ ପାଇଛନ୍ତି। ଵାଲା ଦେବୀ ଦକ୍ଷିଣ ଏସୀୟ ଗେମ୍ସରେ ଦୁଇଥର ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ଜିତିଛନ୍ତି।
ମେରି କୋମ: ଯଦି ମେରି କୋମଙ୍କୁ ମଣିପୁରର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଖେଳାଳୀ କୁହାଯାଏ ତେବେ ଏହା ଭୁଲ ହେବ ନାହିଁ। ସେ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ଅଲିମ୍ପିକ୍ ପଦକ ବିଜେତା। ୨୦୧୨ ଲଣ୍ଡନ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ସେ ଏହି ସଫଳତା ଆଣିଥିଲେ। ବିଶ୍ୱ ଏବଂ ଏସୀୟ ଚାମ୍ପିୟନଶିପ ମେରୀ କମୋ ଜିତିଛନ୍ତି। ସେ ଟୋକିଓ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ମଧ୍ୟ ଭାଗ ନେଇ ପ୍ରି କ୍ୱାଟରକୁ ପ୍ରବେଶ କରିଛନ୍ତି।
ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ: ଟୋକିଓ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଭାରତ ପାଇଁ ରୌପ୍ୟ ପଦକ ଜିତି ମୀରାବାଇ ଚାନୁ ଇତିହାସ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି। ଭାରୋତ୍ତୋଳନରେ ଅଲିମ୍ପିକ ପଦକ ଜିତିଥିବା ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଦ୍ୱିତୀୟ ଭାରତୀୟ ମହିଳା। ତାଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ୨୦୦୦ ମସିହାରେ କର୍ଣ୍ଣମ ମାଲଲେଶ୍ୱରୀ ସିଡନୀ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ବ୍ରୋଞ୍ଜ ପଦକ ଜିତିଥିଲେ। ମୀରାବାଇଙ୍କ ଏହି ବିଜୟ ପୁଣି ଥରେ ମଣିପୁରର ଶକ୍ତି ଭାରତୀୟ କ୍ରୀଡ଼ାରେ ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ଖେଳାଳି ତିଆରି କରି ଦେଶର କ୍ରୀଡ଼ା ହବ ପାଲଟିଛି ମଣିପୁର। ଭାରୋତ୍ତୋଳନଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବକ୍ସିଂ ଏବଂ ଫୁଟବଲ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉତ୍ତର ପୂର୍ବ ଭାରତର ଏହି ରାଜ୍ୟ ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶକୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଖେଳାଳି ଦେଇଛି। ପ୍ରାୟ ୩୦ଲକ୍ଷ ଜନସଂଖ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ଏହି ରାଜ୍ୟର ଖେଳାଳିମାନେ ଚଳିତ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଭାରତ ପାଇଁ ଦୁଇଟି ପଦକ ଜିତିଛନ୍ତି। ମୀରା ବାଇଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ମେରି କୋମ ମଧ୍ୟ ବକ୍ସିଂରେ ଅଲିମ୍ପିକ ପଦକ ଜିତିଛନ୍ତି। ସେ ୨୦୧୨ ଲଣ୍ଡନ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ବ୍ରୋଞ୍ଜ ଜିତିଥିଲେ।
ଜନସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ମଣିପୁର ଦେଶର ପ୍ରଥମ ୩୦ ଟି ରାଜ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନୁହେଁ। କିନ୍ତୁ ଆଜି ଏହାକୁ ଏକ କ୍ରୀଡା ହବ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦିଆଯାଇଛି। ଏଥିରୁ ଅନୁମାନ କରାଯାଇପାରେ ଯେ, ଏହି ଛୋଟ ରାଜ୍ୟରୁ ଏବେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୧୩ ଅଲିମ୍ପିଆନ, ୧ ପଦ୍ମ ଭୂଷଣ, ୧୪ ଅର୍ଜୁନ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ, ୨ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ଖେଳ ରତ୍ନା ବିଜେତାଙ୍କୁ ତିଆରି କରିସାରିଲାଣି। ଏଥି ସହିତ ମଣିପୁରର ରାଜ୍ୟ ବ୍ୟାଗରେ ଏକ ଧ୍ୟାନଚାନ୍ଦ ଏବଂ ଦ୍ରୋଣାଚାର୍ଯ୍ୟ ପୁରସ୍କାର ମଧ୍ୟ ଆସିଛି।
ମଣିପୁରରେ ପିଲାଦିନୁ ଖେଳାଳିମାନଙ୍କୁ ସୁଯୋଗ ଦିଆଯାଏ
ମଣିପୁର କ୍ରୀଡ଼ା ହବ୍ ହେବା ପଛରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ କାରଣ ହେଉଛି ପିଲାଦିନରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଖେଳିବା ସୁଯୋଗ ଦିଆଯାଏ । ମଣିପୁରରେ ପିଲାମାନେ କେଉଁ ଖେଳ ବାଛିବେ ତାହା ସ୍ଥିର କରିବାର ସୁଯୋଗ ସେମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଏ। ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ନିଜ ପସନ୍ଦର ଖେଳ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ହୋଇ, କିଶୋର ଅବସ୍ଥାରେ ସେମାନେ ପାରଙ୍ଗମ ହୋଇଯାଆନ୍ତି। ଉନ୍ନତ ଅନୁଶାସନ ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକ ଶାରୀରିକ ଶକ୍ତି ହାସଲ କରି ଜଣେ ଦକ୍ଷ ଖେଳାଳିରେ ପରିଣତ ହୋଇଯାଇନ୍ତି। ଏହି କାରଣରୁ ଏଠାରେ ଥିବା ଖେଳାଳିମାନେ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟର ଖେଳାଳିମାନଙ୍କ ତୁଳନାରେ ସହଜରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ି ପାରନ୍ତି।
ମୀରାବାଇଙ୍କ ସଫଳତାର ଶ୍ରେୟ ମଣିପୁରର କ୍ରୀଡ଼ା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଯାଇଥାଏ ।
ଭାରୋତ୍ତୋଳନରେ ମୀରାବାଇଙ୍କ ଅଲିମ୍ପିକ ପଦକ ମଧ୍ୟ ଏହି କାହାଣୀର ଏକ ଅଂଶବିଶେଷ। ପିଲାଦିନେ ଇମ୍ଫାଲଠାରୁ ୪୪ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଥିବା ନଙ୍ଗପୋକ କାଚିଙ୍ଗରେ ରହୁଥିବା ୧୨ ବର୍ଷୀୟ ମୀରାବାଇ ଭାରୀ କାଠ ବୋହି ଅନେକ ବାଟ ଚାଲୁପାରୁଥିଲେ। ଏହି ସମୟରେ ପୂର୍ବତନ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଭାରୋତ୍ତୋଳକ ତଥା ପ୍ରଶିକ୍ଷକ ଅନୀତା ଚାନୁଙ୍କ ନଜରକୁ ଆସିଥିଲେ ମୀରାବାଇ। ପରେ ଅନୀତା ମୀରାଙ୍କୁ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦେଇ ତାଙ୍କ ଜୀବନର ଦିଗ ବଦଳାଇଦେଲେ।
୨୦୦୮ ବେଜିଂ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସ ବ୍ୟତୀତ ମଣିପୁରରୁ ଚାରିଜଣ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମହିଳା ଭାରୋତ୍ତୋଳକ ପାଞ୍ଚଟି ଅଲିମ୍ପିକ୍ସକୁ ଯାଇଥିଲେ। ଟୋକିଓ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ରୌପ୍ୟ ପଦକ ଜିତି ମିରାବାଇ ଏହି ପ୍ରୟାସକୁ ଶେଷ କରିଛନ୍ତି। ତାଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ କୁଞ୍ଜରାଣୀ ଦେବୀ ଏବଂ ସଞ୍ଜିତା ଚାନୁ ମଧ୍ୟ ଏହି ଖେଳରେ ମଣିପୁରର ପତାକା ଉତ୍ତୋଳନ କରିଛନ୍ତି।
ମଣିପୁରରେ ସ୍ପୋର୍ଟସ୍ କ୍ଲବ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବେଶ ମଜବୁତ
ମଣିପୁରରେ କ୍ରୀଡ଼ା କ୍ଲବ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବହୁତ ବେଶ ଭଲ ଓ ମଜବୁତ ମଧ୍ୟ। ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ପିଲାମାନେ ବକ୍ସିଂ, ଫୁଟବଲ୍ ଭଳି କ୍ରୀଡ଼ା ସହିତ ଜଡ଼ିତ ହୋଇ କ୍ଲବ ଟୁର୍ନାମେଣ୍ଟରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି। କ୍ରୀଡ଼ା କ୍ଲବର ଏହି ସଂସ୍କୃତି ମଣିପୁରରେ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ରହିଆସିଛି। ପାଠ ପଢ଼ିବା ଛଡ଼ା ଖେଳକୁଦ ମଣିପୁରୀ ପିଲାଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବିକଳ୍ପ। ତେଣୁ ଏକ ଛୋଟ ରାଜ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ମଣିପୁର ଦେଶର କ୍ରୀଡ଼ା ହବ୍ ଭାବରେ ପରିଚୟ ପାଇଛି।
ଜନସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ମଣିପୁର କ୍ରୀଡ଼ା ବଜେଟ୍ ଅଧିକ
ନୂତନ ଖେଳାଳିଙ୍କ ମନୋବଳ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ମଣିପୁର ସରକାର କ୍ରୀଡ଼ା ପାଇଁ ଏକ ବିରାଟ ବଜେଟ ଆବଣ୍ଟନ କରିବାକୁ ଜିଦ ଧରିଛନ୍ତି। ଏଥି ସହିତ ବର୍ଷରେ ଥରେ ଖେଳାଳୀ ଦିବସ ମଧ୍ୟ ପାଳନ କରାଯାଏ। ୨୦୧୯-୨୦ ମସିହାରେ ମଣିପୁର ରାଜ୍ୟର କ୍ରୀଡ଼ା ବଜେଟ ୧୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଖେଲୋ ଇଣ୍ଡିଆ ଜାତୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅଧୀନରେ ରାଜ୍ୟର ୧୬ ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ୧୬ ଟି କ୍ରୀଡ଼ା କେନ୍ଦ୍ର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଚାଲିଛି।
ଜିତିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରନ୍ତି ମଣିପୁରୀ ଖେଳାଳୀ
ମଣିପୁରୀ ଖେଳାଳୀମାନେ ହାର ମାନିବାରେ ବିଶ୍ୱାସ ରଖନ୍ତି ନାହିଁ। ମୀରା ବାଇ ଏହାର ଏକ ଉତ୍ତମ ଉଦାହରଣ। ରିଓ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ନିରାଶାଜନକ ପ୍ରଦର୍ଶନ ସତ୍ତ୍ୱେ ସେ ଟୋକିଓରେ ରୌପ୍ୟ ଜିତି ସେହି ବିଫଳତାର ଦାଗକୁ ଲିଭେଇ ଦେଇଛନ୍ତି।
ମଣିପୁରର ୫ ଜଣ ଖେଳାଳୀ ଟୋକିଓ ଯାଇଛନ୍ତି
ଟୋକିଓ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ଉତ୍ତର ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟ ମଣିପୁରରେ ସର୍ବାଧିକ ଖେଳାଳି ଅଛନ୍ତି। ଏଥି ମଧ୍ୟରେ ମିରାବାଇ ଚାନୁ (ଭାରୋତ୍ତୋଳନ), ମେରି କୋମ (ବକ୍ସିଂ), ସୁଶୀଲା ଦେବୀ (ଜୁଡୋ), ନିଲକାନ୍ତ ଶର୍ମା (ପୁରୁଷ ହକି), ସୁଶୀଲା ଚାନୁ ଏବଂ ପୁଖରମ୍ବମ (ମହିଳା ହକି)ରେ ଅଛନ୍ତି। ଫୁଟବଲ, ବକ୍ସିଂ ଏବଂ ଭାରୋତ୍ତୋଳନରେ ମଣିପୁରର ପରିଚୟ ପାଇଥିବା ଖେଳାଳୀଙ୍କ ତାଲିକା ଲମ୍ବା ଅଟେ। କିନ୍ତୁ ସେଠାରେ କିଛି ମନୋନୀତ ଖେଳାଳି ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଦେଶ ସହିତ ରାଜ୍ୟକୁ ପୁରସ୍କାର ଆଣିଛନ୍ତି।
କୁଞ୍ଜରାଣୀ ଦେବୀ: ମେରି କୋମ ଏବଂ ମିରାବାଇ ଚାନୁଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ କୁଞ୍ଜରାଣୀ ଦେବୀ ମଣିପୁରକୁ ବିଶ୍ୱର ପରିଚୟ ଦେଇଛନ୍ତି। ଭାରୋତ୍ତୋଳନର ବିଭିନ୍ନ ବିଶ୍ୱ ଚାମ୍ପିଅନସିପରେ ସେ ୭ଟି ରୌପ୍ୟ ପଦକ ଜିତିଥିଲେ ଏବଂ ଦେଶର ସର୍ବୋଚ୍ଚ କ୍ରୀଡ଼ା ସମ୍ମାନ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ଖେଳ ରତ୍ନ ମଧ୍ୟ ପାଇଥିଲେ।
ଡିଙ୍କୋ ସିଂ: ଯଦି ଭାରତରେ ବକ୍ସିଂ ବିପ୍ଳବର ଶ୍ରେୟ କୌଣସି ବକ୍ସରଙ୍କ ନିକଟକୁ ଯାଏ, ତେବେ ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଡିଙ୍କୋ ସିଂ। ନିକଟରେ କର୍କଟ ରୋଗରେ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି। ଡିଙ୍କୋ ମଧ୍ୟ ମଣିପୁରର ବାସିନ୍ଦା। ୧୯୯୮ ବ୍ୟାଙ୍କକକ ଏସିଆନ୍ ଗେମ୍ସରେ ସେ ଭାରତ ପାଇଁ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ଜିତିଥିଲେ। ଏହା ପରେ ଦେଶରେ ବକ୍ସିଂର ଦିଗ ବଦଳି ଯାଇଥିଲା।
ସରିତା ଦେବୀ: ସରିତା ଦେବୀ ମଧ୍ୟ ମହିଳା ବକ୍ସିଂ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବେଶ ଜଣାଶୁଣା। ସେ ୨୦୦୫ ଏବଂ ୨୦୦୮ ବିଶ୍ୱ ଚାମ୍ପିଅନସିପରେ ବ୍ରୋଞ୍ଜ ପଦକ ଜିତିଥିଲେ। ୨୦୧୪ ରେ ଏସିଆନ୍ ଗେମ୍ସରେ ସେମିଫାଇନାଲରେ ଉନ୍ନତ ପ୍ରଦର୍ଶନ ସତ୍ତ୍ୱେ ସରିତାଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ନିଆଯାଇ ନ ଥିଲା। ଏହାର ପ୍ରତିବାଦରେ ସେ ପଦକ ବିତରଣ ସମାରୋହରେ ବେକରେ ବ୍ରୋଞ୍ଜ ପଦକ ପିନ୍ଧିବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ।
ଗଙ୍ଗୋମ ବାଲା ଦେବୀ: ବାଲା ଦେବୀଙ୍କୁ ଭାରତୀୟ ଫୁଟବଲର 'ଦୁର୍ଗା' କୁହାଯାଏ। ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଭାରତର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ମହିଳା ଫୁଟବଲ ଖେଳାଳି। ସେ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ ମହିଳା ଫୁଟବଲର୍ ଯିଏ ବିଦେଶରେ ଏକ ପେସାଦାର ଦଳ ସହିତ ଖେଳିବାକୁ ଚୁକ୍ତି କରିଛନ୍ତି। ସେ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ପୁରସ୍କାର ମଧ୍ୟ ପାଇଛନ୍ତି। ଵାଲା ଦେବୀ ଦକ୍ଷିଣ ଏସୀୟ ଗେମ୍ସରେ ଦୁଇଥର ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ଜିତିଛନ୍ତି।
ମେରି କୋମ: ଯଦି ମେରି କୋମଙ୍କୁ ମଣିପୁରର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଖେଳାଳୀ କୁହାଯାଏ ତେବେ ଏହା ଭୁଲ ହେବ ନାହିଁ। ସେ ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ଅଲିମ୍ପିକ୍ ପଦକ ବିଜେତା। ୨୦୧୨ ଲଣ୍ଡନ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ସେ ଏହି ସଫଳତା ଆଣିଥିଲେ। ବିଶ୍ୱ ଏବଂ ଏସୀୟ ଚାମ୍ପିୟନଶିପ ମେରୀ କମୋ ଜିତିଛନ୍ତି। ସେ ଟୋକିଓ ଅଲିମ୍ପିକ୍ସରେ ମଧ୍ୟ ଭାଗ ନେଇ ପ୍ରି କ୍ୱାଟରକୁ ପ୍ରବେଶ କରିଛନ୍ତି।
ନ୍ୟୁଜ୍ ୧୮ ଓଡ଼ିଆରେ ବ୍ରେକିଙ୍ଗ୍ ନ୍ୟୁଜ୍ ପଢ଼ିବାରେ ପ୍ରଥମ ହୁଅନ୍ତୁ| ଆଜିର ସର୍ବଶେଷ ଖବର, ଲାଇଭ୍ ନ୍ୟୁଜ୍ ଅପଡେଟ୍, ନ୍ୟୁଜ୍ ୧୮ ଓଡ଼ିଆ ୱେବସାଇଟରେ ସବୁଠାରୁ ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ଓଡ଼ିଆ ଖବର ପଢ଼ନ୍ତୁ ।
