News18 Odia Digita
Swachhta ki paathshaala: ସ୍ଵଚ୍ଛ ଭାରତ ମିଶନ୍ ଆମେ କିପରି ପରିମଳ ଅନୁଭବ କରୁଛୁ ସେଥିରେ ଏକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, ଏହି କାରଣରୁ ଆଜି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟଙ୍କର ଶୌଚାଳୟ ଉପଲବ୍ଧ ଅଛି। ଆମେ ଆମର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର, ବିଦ୍ୟାଳୟ, କିମ୍ବା କଲେଜରେ ହେଉ, ଆଇନ ହେତୁ ଶୌଚାଳୟ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ। ଏପରିକି ଲମ୍ବା ସଡ଼କ ଯାତ୍ରା ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଆମକୁ କେବଳ ଖାଦ୍ୟ କୋର୍ଟ ଏବଂ ମଲ୍ ନୁହେଁ ଟୋଲ୍ ଷ୍ଟେସନ୍ ଏବଂ ପେଟ୍ରୋଲ୍ ପମ୍ପରେ ମଧ୍ୟ ଶୌଚାଳୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ।
ଶୌଚାଳୟର ଉପଲବ୍ଧତା ଆଉ ଏକ ସମସ୍ୟା ଭାବରେ ନାହିଁ। ତଥାପି, ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏକ ସମସ୍ୟା ଭାବରେ ବିଦ୍ୟମାନ ଅଛି। ଶୌଚାଳୟ ଖୋଜିବା ସହିତ ଆସୁଥିବା ନିରାଶାକୁ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଅନୁଭବ କରିଛୁ, ଥରେ ମିଳିବା ପରେ, ଆମେ ଅନୁଭବ କରୁ ଯେ ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ମଇଳା। ଏହା କେବଳ ଗରିବ କିମ୍ବା ଅଶିକ୍ଷିତମାନଙ୍କର ସମସ୍ୟା ନୁହେଁ। ମଇଳା ଶୌଚାଳୟ ଗୁଡ଼ିକ ବିମାନ, ମହଙ୍ଗା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପ୍ରେକ୍ଷାଳୟରେ ଏବଂ ରେଷ୍ଟୁରାଣ୍ଟରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ବାସ୍ତବତା।
ସମସ୍ତ ଭାରତୀୟଙ୍କ ପାଇଁ, ଶୌଚାଳୟର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏବଂ ଭଲ ପରିମଳ ଅଭ୍ୟାସ ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରକୃତି ହେବା ପୂର୍ବରୁ ବହୁତ ସମୟ ଅଛି। ଶୌଚାଳୟ ର ଯତ୍ନ ବିଷୟରେ ଆମେ ତଥାପି କିଛି ପୁରାତନ ମାନସିକତାକୁ ଧରି ରଖିଛୁ। ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ, ଅନେକ ଲୋକ ତଥାପି ପୁରୁଣା ଉପାୟ ଅବଲମ୍ବନ କରନ୍ତି ଏବଂ ଶୌଚାଳୟ କୁ 'ଅନାବଶ୍ୟକ' ଭାବନ୍ତି। "ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ଶୌଚାଳୟ ସ୍ୱଚ୍ଛତା" ଯାହା ଏକ ସାମୂହିକ ଦାଇତ୍ୱ ଅଟେ କିନ୍ତୁ ଏହି ଦାଇତ୍ୱ ନେବାକୁ କେହି ପ୍ରସ୍ତୁତ ନଥିଲେ।
ସହରାଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥିବା ମାଲିକମାନଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ସ୍ତର ନିର୍ବିଶେଷରେ ଶୌଚାଳୟ ର ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ପାଇଁ ଘରୋଇ ସହାୟକକାରୀଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଆଯିବ। ପ୍ରାୟତ, ଆମର ଶିକ୍ଷା ସତ୍ୱେ , ଆମ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଭଲ ଶୌଚାଳୟ ର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ବଜାୟ ରଖିବା ବିଷୟରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ। ଏହା ଏକ ସତ୍ୟ ଯେ ଭାରତର ଅଗ୍ରଣୀ ଲାଭାଟୋରୀ କେୟାର ବ୍ରାଣ୍ଡ ହରପିକ୍ ଭଲ ଭାବରେ ଜାଣିଛନ୍ତି। ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି, ହରପିକ୍ ଅନେକ ଅଭିଯାନର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଛି ଯାହା ଶୌଚାଳୟ ର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଛୋଟ ପଦକ୍ଷେପ ଯାହାକି ପରିବାରମାନେ ପାଇ ପାରିବେ ଯେ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାର ଶୌଚାଳୟ ପ୍ରକୃତରେ ସୁରକ୍ଷିତ ଅଛି।
ମିଶନ୍ ଶୌଚାଳୟ ସ୍ଵଚ୍ଛତା ଅର ପାନି ପଦକ୍ଷେପ ମାଧ୍ୟମରେ ନ୍ୟୁଜ୍୧୮ ନେଟୱାର୍କ ସହିତ ମିଳିତ ଭାବରେ ହରପିକ୍ ଏହି ବାର୍ତ୍ତାଳାପକୁ ଆଗେଇ ନେଉଛନ୍ତି। ଏହା ଏକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଯାହା ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ ପରିମଳର କାରଣକୁ ସମର୍ଥନ କରେ ଯେଉଁଠାରେ ସମସ୍ତଙ୍କର ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶୌଚାଳୟର ଉପଲବ୍ଧତା ଥାଏ। ମିଶନ୍ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଅର ପାନି ସମସ୍ତ ଲିଙ୍ଗ, ଦକ୍ଷତା, ଜାତି ଏବଂ ଶ୍ରେଣୀ ପାଇଁ ସମାନତାକୁ ସମର୍ଥନ କରନ୍ତି ଏବଂ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ପରିଷ୍କାର ଶୌଚାଳୟ ଏକ ସହଭାଗୀ ଦାୟତ୍ବି।
ପିଲାମାନଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ଲୋକଙ୍କ ମାନସିକତାକୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ ବୃଦ୍ଧି କରିବା।
ତଥାପି, ସ୍ଵଚ୍ଛ ଭାରତ ଅଭିଆନ୍ ଉପରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଉପ-ଗୋଷ୍ଠୀ ଯେପରି ପାଇଥଲେ, ଶୌଚାଳୟ ନିର୍ମାଣ ସମୀକରଣର ଅଧା ଅଟେ। ଶୌଚାଳୟ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ବିଷୟରେ ଆମକୁ ଆଚରଣଗତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବାକୁ ମଧ୍ୟ ପଡ଼ିବ। ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଉପ-ଗୋଷ୍ଠୀ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ଯୁବକମାନଙ୍କ ସହ ସଫଳ ହେଉଛନ୍ତି। ଯୁବକମାନେ କେବଳ ସେମାନଙ୍କ ବାର୍ତ୍ତାକୁ ଅଧିକ ଗ୍ରହଣ କରିନଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନେ ନିଜ ପରିବାର ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଇଚ୍ଛୁକ ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ।
ଉପ-ଗୋଷ୍ଠୀ ଏକ ଶିକ୍ଷା ରଣନୀତି ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଦେଇଥିବା ସୁପାରିଶରେ ଏହା ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି ଯାହା ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ। ପ୍ରଥମ ମାନାଙ୍କରୁ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ଏକ ଅଧ୍ୟାୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରି ପିଲାମାନଙ୍କରେ ପରିମଳ ଅଭ୍ୟାସକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା। ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କର ଏକ ଦଳ ଗଠନ କରାଯାଇପାରେ ଯାହାକୁ ପରିମଳ ଏବଂ ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ 'ସ୍ୱଚ୍ଛତା ସଂଗ୍ରାମୀ' କୁହାଯିବ।
ପରିବର୍ତ୍ତନର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତମିଶନ୍ ସ୍ଵଚ୍ଛତା ଅର ପାନୀ ର "ପରିଷ୍କାର ବିଦ୍ୟାଳୟ" ପଦକ୍ଷେପ ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରଥମେ ଦେଖେ। ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଦିବସ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ଅଭିନେତା ତଥା ସେଲିବ୍ରିଟି ମା ଶିଳ୍ପା ଶେଟ୍ଟୀ ବାରାଣାସୀର ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ନାରୁଆରକୁ ଯାଇ ପିଲାମାନଙ୍କ ସହ ଭଲ ଶୌଚାଳୟ ଅଭ୍ୟାସ, ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏବଂ ଉତ୍ତମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସହିତ ସମ୍ପର୍କ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ। ଯେଉଁ ପିଲାମାନେ ବିଦ୍ୟାଳୟ ରେ ପରିଷ୍କାର ବିଦ୍ୟାଳୟ ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିଲେ, ଶୌଚାଳୟ ର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏବଂ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କିପରି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଫଳାଫଳ ଏବଂ ଉତ୍ପାଦକତା ଉପରେ ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ ସେ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ଉଭୟ ଶିଳ୍ପା ଶେଟ୍ଟୀ ଏବଂ ନ୍ୟୁଜ୍୧୮ର ମରିୟା ଶାକିଲଙ୍କୁ ଚମତ୍କୃତ କରିଥିଲେ।
ଜଣେ ଶିଶୁ ମଧ୍ୟ ଏକ ହୃଦୟସ୍ପର୍ଶୀ ଉପନ୍ୟାସ ବାଣ୍ଟିଥିଲେ ଯେଉଁଠାରେ ସେ ମରିୟାଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ବିଦ୍ୟାଳୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ପରେ ସେ ନିଜ ପରିବାରକୁ ନିଜର ଶୌଚାଳୟ ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ କହିଥିଲେ। ଅବଶ୍ୟ ସେ କେବଳ ଜଣେ ନୁହଁନ୍ତି। ମିଶନ୍ ସ୍ଵଚ୍ଛତା ଅର ପାନୀର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ, ହରପିକ୍ ଏବଂ ନ୍ୟୁଜ୍୧୮ ର ଦଳ ଏହିପରି ଅନେକ କାହାଣୀ ସାମ୍ନା କରିଛନ୍ତି ଯାହା ଆମକୁ ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ମାନସିକତା ବଦଳୁଛି।
ଏହା ମଧ୍ୟ ବକ୍ତବ୍ୟରେ ସୂଚିତ କରେ ଯେ ଯେତେବେଳେ ଆମେ ମନୋଭାବ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁ, ଯୁବକମାନେ ଆମର ସର୍ବୋତ୍ତମ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ। ଶୌଚାଳୟ ସହିତ ବଢୁଥିବା ପିଲାମାନେ ପୁରୁଣା ଉପାୟକୁ ଫେରିଯାଆନ୍ତି ନାହିଁ ଏବଂ ସେମାନେ ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଅଟନ୍ତି ଯାହାକୁ ଆମେ ପଚାରି ପାରିବା। ମିଶନ୍ ସ୍ଵଚ୍ଛତା ଅର ପାନୀର ସ୍ଲୋଗାନ୍ ଭାବରେ ସୁସ୍ଥ “ହମ୍, ଜବ୍ ସାଫ୍ ରଖେ ଟଏଲେଟ୍ ହର ଦମ୍”।
ପରିଷ୍କାର ବିଦ୍ୟାଳୟ ବର୍ତ୍ତମାନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଯେହେତୁ ଆମେ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବାର ଦେଖୁ, ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ସମାନ ଲାଭ ବୃଦ୍ଧି ହେବାର ଆଶା କରିପାରିବା। ଛୋଟ ପିଲାମାନେ ଆମେ ଦେଖିବାକୁ ଚାହୁଁଥିବା ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବାରେ ଆଗେଇ ଆସୁଛନ୍ତି, ଆମେ ଏକ ସମୟଠାରୁ ଦୂରରେ ନାହୁଁ ଯେତେବେଳେ ସାରା ଦେଶରେ ଭାରତୀୟମାନେ ଭଲ ଶୌଚାଳୟ ର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏବଂ ପରିମଳ ଅଭ୍ୟାସ ସହିତ ପରିଚିତ।
ଯେହେତୁ ପରିଷ୍କାର ବିଦ୍ୟାଳୟ "ତୁମ ପଛକୁ ଦେଖ" ଶିକ୍ଷା ଦିଏ: ଆପଣ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଶୌଚାଳୟଟି କିପରି ପରିଷ୍କାର ହୋଇଛି ତାହା ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତି କି? ରବି ଭଟନଗର, ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ, ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ଏବଂ ଭାଗିଦାରୀ, ସୋଆ, ରେକିଟ୍ ଏତେ ବକ୍ତବ୍ୟରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, "ସମସ୍ତଙ୍କର ସମର୍ଥନ, ସମସ୍ତଙ୍କର ବିକାଶ ସେତେବେଳେ ହିଁ ଘଟିବ , ଯେତେବେଳେ ସମସ୍ତଙ୍କର ପ୍ରୟାସ ମଧ୍ୟ ସେଠାରେ ରହିବ।’’
ଏହା ହେଉଛି ଏକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଯାହା ଆମକୁ “ଏକ ସ୍ଵଚ୍ଛ ଭାରତ, ଏବଂ ଏକ ସୁସ୍ଥ ଭାରତ” ଆଣିବା ଆବଶ୍ୟକ। ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଦିବସ ପାଇଁ ମିଶନ ସ୍ଵଚ୍ଛତା ଅର ପାନୀ ର ଏକ ବିଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଆମ ସହିତ ଯୋଗ ଦିଅନ୍ତୁ, ଶୌଚାଳୟ ର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଉପରେ ଭାରତ ନିଜର ମନ ଏବଂ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣକୁ ବଦଳାଇବାର ଅନେକ ଉପାୟ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ପାଇଁ।’’
ନ୍ୟୁଜ୍ ୧୮ ଓଡ଼ିଆରେ ବ୍ରେକିଙ୍ଗ୍ ନ୍ୟୁଜ୍ ପଢ଼ିବାରେ ପ୍ରଥମ ହୁଅନ୍ତୁ| ଆଜିର ସର୍ବଶେଷ ଖବର, ଲାଇଭ୍ ନ୍ୟୁଜ୍ ଅପଡେଟ୍, ନ୍ୟୁଜ୍ ୧୮ ଓଡ଼ିଆ ୱେବସାଇଟରେ ସବୁଠାରୁ ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ଓଡ଼ିଆ ଖବର ପଢ଼ନ୍ତୁ ।