RBIର ଡିଜିଟାଲ ମୁଦ୍ରା ସହ ଭାରତରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ ନୂଆ ଯୁଗ; ଜାଣନ୍ତୁ ଏହାର ଫାଇଦା

News18 Odia Digital

RBI: ଭାରତ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ନିଜର ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା ଲଞ୍ଚ କରିବାକୁ ଯାଉଛି। ଚଳିତ ବର୍ଷର ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରି ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ କହିଛନ୍ତି ଯେ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆସନ୍ତା ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଡିଜିଟାଲ ଟଙ୍କା ପ୍ରଦାନ କରିବ।

ଏହା ଉପରେ ମୋହର ଲଗାଇ ନିକଟରେ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ମଧ୍ୟ ଏକ ଡିଜିଟାଲ୍ ଟଙ୍କା ପ୍ରଦାନ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲା। ଆରବିଆଇ କହିଛି ଯେ ଡିଜିଟାଲ୍ ଟଙ୍କା କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା (ସିବିଡିସି) ହେବ। ଧୀରେ ଧୀରେ ଦେଶ ଡିଜିଟାଇଜେସନ୍ ଆଡକୁ ଗତି କରୁଛି। ପୂର୍ବରୁ ଏହା କେବଳ ଅନଲାଇନ୍ ପେମେଣ୍ଟରେ ସୀମିତ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ଆଲୋଚନା ଚାଲିଛି।

ତଥାପି, ବହୁତ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା ବିଷୟରେ ଅବଗତ ନୁହଁନ୍ତି। ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଏହା ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ଜାଣିବା...

ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା କ’ଣ ଓ ଏହା ବିଷୟରେ ୫ଟି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା...

ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା କ’ଣ ??

ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା ହେଉଛି ଏକ ମୁଦ୍ରା ଯାହା କେବଳ ଡିଜିଟାଲ୍ କିମ୍ବା ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଫର୍ମରେ ଉପଲବ୍ଧ। ଏହାକୁ ଡିଜିଟାଲ୍ ଟଙ୍କା, ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଟଙ୍କା, ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ମୁଦ୍ରା କିମ୍ବା ସାଇବର କ୍ୟାସ୍ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ।

୩ ପ୍ରକାରର ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା ଅଛି

୧. କ୍ରିପ୍ଟୋକରେନ୍ସି: - ଏହା ଏକ ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା ଯାହା ନେଟୱାର୍କରେ କାରବାରକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପାଇଁ କ୍ରିପ୍ଟୋଗ୍ରାଫି ବ୍ୟବହାର କରେ। ଏହା କୌଣସି ଦେଶର ସରକାର ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ନୁହେଁ। ବିଟକଏନ୍ ଓ ଏଥେରେମ୍ ଏହାର ଉଦାହରଣ।

୨. ଭର୍ଚୁଆଲ୍ ମୁଦ୍ରା: ଭର୍ଚୁଆଲ୍ ମୁଦ୍ରା ହେଉଛି ଏକ ଅନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା ଯାହାକି ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଜଡିତ ବିକାଶକାରୀ କିମ୍ବା ବିଭିନ୍ନ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ନେଇ ଏକ ସଂସ୍ଥା ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ।

୩. ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ବ୍ୟାଙ୍କ ଡିଜିଟାଲ ମୁଦ୍ରା (CBDC): ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ବ୍ୟାଙ୍କ ଡିଜିଟାଲ ମୁଦ୍ରା ଏକ ଦେଶର ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ବ୍ୟାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଜାରି କରାଯାଇଛି। କେବଳ ଏହି ମୁଦ୍ରା ଜାରି କରିବାକୁ ଆରବିଆଇ କହିଛି।

ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରାର ମୁଖ୍ୟ ଜିନିଷ ବିଷୟରେ:

୧. ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା ସହିତ ଜଡିତ କାରବାର କମ୍ପ୍ୟୁଟର କିମ୍ବା ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ କିମ୍ବା ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ୱାଲେଟ୍ ବ୍ୟବହାର କରି କରାଯାଇଥାଏ।

୨. ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା ସାଧାରଣତଃ ସମାନ ନେଟୱାର୍କ ମଧ୍ୟରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥାଏ ଏବଂ ବ୍ୟାଙ୍କ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମଧ୍ୟସ୍ଥି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ ନାହିଁ, ତେଣୁ ଏହାର ଶୀଘ୍ର କାରବାର ହୁଏ।

୩. ଫିଜିକାଲ ମୁଦ୍ରା ପାଇଁ ଅନେକ ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି, ଯେପରିକି ଏହାର ସୃଷ୍ଟିରେ ଉତ୍ସ ଏବଂ ଖର୍ଚ୍ଚ। ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରାରେ ସେପରି କୌଣସି ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ। ଏହା ଶସ୍ତା ହୋଇଥାଏ।

୪. ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରା କାରବାର ମୂଲ୍ୟକୁ ଶସ୍ତା କରିଥାଏ।

୫. ଡିଜିଟାଲ ମୁଦ୍ରା ଉପରେ ସରକାର ନଜର ରଖିବେ। ଡିଜିଟାଲ୍ ମୁଦ୍ରାର ଟ୍ରାକିଂ ସମ୍ଭବ ହେବ ଯାହା ଫିଜିକାଲ ମୁଦ୍ରା ସହିତ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ।