କେକରେ ମିଶାଉଛନ୍ତି କି ବେକିଂ ସୋଡ଼ା? କାହା ପାଇଁ ଭଲ କାହା ପାଇଁ ନୁହେଁ

News18 Odia Digital

Baking Soda Side Effects: ଇଡଲି ପିଠଉ କିମ୍ୱା କେକରେ ବେକିଂ ସୋଡା କିମ୍ବା ଇନୋ ମିଶାଉଥିଲେ ସତର୍କ ରୁହନ୍ତୁ । ଏହା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପକ୍ଷେ କ୍ଷତିକାରକ ହୋଇପାରେ।ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀକୁ ଫୁଲିବା ପାଇଁ ଲୋକମାନେ ପ୍ରାୟତଃ ବେକିଂ ସୋଡା କିମ୍ବା ଇନୋ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି। ସେଗୁଡିକ କେକ୍, ମଫିନ୍, ବ୍ରେଡ଼ ଓ କୁକିଜ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଇଡଲି-ଡୋସା ପରି ବେକିଂରେ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଏଜେଣ୍ଟ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ।

କିନ୍ତୁ କଣ ଆପଣଙ୍କର ରେସିପିରେ (Recipe)ଏହାକୁ ବାରମ୍ବାର ବ୍ୟବହାର କରିବା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର କି ? ପୁଷ୍ଟିକର ବିଶେଷଜ୍ଞ ଜୁହି କପୁର ତାଙ୍କ ଇନଷ୍ଟାଗ୍ରାମ ପୋଷ୍ଟରେ ଖାଦ୍ୟ ବ୍ୟାଟେରରେ ବେକିଂ ସୋଡା କିମ୍ବା ଇନୋର ଅତ୍ୟଧିକ ବ୍ୟବହାର ନକରିବାକୁ ଚେତାବନୀ ଦେଇଛନ୍ତି। ତାଙ୍କର କହିବା କଥା ଯେ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଓ ଅତ୍ୟଧିକ ବ୍ୟବହାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ ହୋଇପାରେ।

ନଷ୍ଟ ହୋଇପାରେ କିଡନୀ (Kidney):

ସୋଡା ପ୍ରକୃତିରେ କ୍ଷାରୀୟ (Basic) ଏବଂ ରକ୍ତର କ୍ଷାରକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଦିଏ ( pH ବଢ଼ାଇଥାଏ)। ରକ୍ତର pH ରେ ଯେକୌଣସି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଶରୀରକୁ ଗୁରୁତର ରୋଗର ଶିକାର କରିପାରେ। କ୍ଷାର ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ମେଟାବୋଲିକ୍ ଆଲକାଲୋସିସ୍ (Metabolic Alkalosis) ହୋଇପାରେ, ଯାହା କିଡନୀର କାର୍ଯ୍ୟ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ ଓ ଶରୀରରେ ଜଳ ଜମାଟ ବାନ୍ଧି କରିପାରେ। ଯଦି ଏହା ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଲାଗିରହେ, ତେବେ ଏହା କିଡନୀ ଫେଲ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପୁରୁଣା ରୋଗର କାରଣ ହୋଇପାରେ। ଏହା ସହିତ ସୋଡିୟମ୍ ବାଇକାର୍ବୋନାଟ୍ (Sodium Bicarbonate) ଶରୀରର ମେଟାବୋଲିଜିମ୍ (Metabolism) ଓ ମାଂସପେଶୀ ଫିଜିଓଲୋଜି (Physiology) ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ।

ଅଧିକ ଇନୋ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ ରକ୍ତଚାପ (BP) ଓ ମଧୁମେହ (Diabetes) ବୃଦ୍ଧିର କାରଣ :

୧. ଯଦି ଆମେ ସୋଡା ବିଷୟରେ କହିବା, ତେବେ ଏହାକୁ ସୋଡିୟମ୍ ବାଇକାର୍ବୋନାଟ୍ କୁହାଯାଏ। ତେଣୁ, ବେଳେବେଳେ ଜଣେ ଏହାକୁ ଅଳ୍ପ ମାତ୍ରାରେ ଅଧା ଚାମଚ ନେଇପାରିବ। କିନ୍ତୁ WHO ଅନୁଯାୟୀ ସୋଡିୟମର ବ୍ୟବହାର ସୀମିତ ଥିବାରୁ ଦୈନନ୍ଦିନ ଅଧିକ ଖାଇବା କ୍ଷତିକାରକ। ଏହା ଇନୋ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସମାନ। ଏହା ୬୦% ସୋଡିୟମ୍ ସହିତ ଏକ ଫଳ ଲୁଣ। ତେଣୁ ଖାଣ୍ଟି ସୋଡା ମିଶାଇବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ଯଦି ଆମେ ଛେଲା, ଇଡଲି କିମ୍ବା କେକରେ ମିଶାଇଥାଉ ତେବେ ସୋଡା ଅପେକ୍ଷା ଇନୋ ଭଲ। କିନ୍ତୁ ଇନୋକୁ ମଧ୍ୟ ସାମାନ୍ୟ ମାତ୍ରାରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇ ପାରିବ। ଓଦୈନନ୍ଦିନ ବ୍ୟବହାର ଦ୍ୱାରା ଏହା ରକ୍ତଚାପ ବଢ଼ାଇଥାଏ। ଲୋକମାନେ ଏହାକୁ ଆଣ୍ଟାସିଡ (Antacid) ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି। ତେଣୁ ବେଳେବେଳେ ଅଳ୍ପ ମାତ୍ରାରେ କହିବା ଯେ ଏକ ସମୟରେ ୫ ଗ୍ରାମରୁ ଅଧିକ ନେବା ଉଚିତ ନୁହେଁ।

୨. ସୋଡା ଖାଇବା ହେତୁ ଅଗ୍ନାଶୟ ଇନସୁଲିନ୍ ତିଆରି କରେ। ୧୫ ରୁ ୨୦ ମିନିଟ୍ ମଧ୍ୟରେ, ରକ୍ତରେ ଶର୍କରା (Sugar) ସ୍ତର ବଢ଼ିଥାଏ ଓ ଯକୃତ ଚିନିକୁ ଚର୍ବିରେ ପରିଣତ କରି ଇନସୁଲିନ୍ ଉପରେ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କରିଥାଏ।

୩. ସୋଡାରେ ଥିବା ଫସଫୋରିକ୍ ​​ଏସିଡ୍ ହାଡ ଉପରେ ଖରାପ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ। ସୋଡା ବ୍ୟବହାର ଶରୀରର କ୍ୟାଲସିୟମ ଶୋଷିବାରେ କ୍ଷମତାକୁ ବାଧା ଦେଇଥାଏ ଓ ଅଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ୍ (Osteoporosis) ପରି ଅବସ୍ଥା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ।

୪. ସୋଡାର କୌଣସି ପୁଷ୍ଟିକର ମୂଲ୍ୟ ନାହିଁ। ସେମାନେ ଜୀବାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ ଓ ଆଲର୍ଜି (Allergy) ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବଢ଼ାନ୍ତି । ଏହା ସହିତ, ଏଥିରେ ଫସଫୋରିକ୍ ​​ଏସିଡ୍ (PHosphoric Acid) ଥାଏ ଯାହା ପେଟ ଏସିଡ୍ ସହିତ ପାରସ୍ପରିକ କ୍ରିୟା କରିଥାଏ, ହଜମ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ମନ୍ଥର କରିଥାଏ ଓ ପୁଷ୍ଟିକର ଅବଶୋଷଣକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରିଥାଏ। ଯେତେବେଳେ ଆମେ ନିୟମିତ ଭାବରେ ଖାଦ୍ୟ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ହଜମ କରିବାରେ ଅସମର୍ଥ, ଏହା ଭୟଙ୍କର ଦୁର୍ବଳତା ଓ ଥକାପଣର କାରଣ ହୋଇଥାଏ।

ଏହି ରୋଗରେ ପୀଡିତ ଲୋକ ବିଲକୁଲ୍ ବେକିଂ ସୋଡା କିମ୍ବା ଇନୋର ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ନାହିଁ

କିଡ଼ନୀ, ଯକୃତ ଓ ହୃଦରୋଗ ସହିତ, ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ସର୍ବଦା ବେକିଂ ସୋଡା କିମ୍ବା ଇନୋ ନେବା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା ଉଚିତ୍। ଏହି ରୋଗରେ ପୀଡିତ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ସୋଡିୟମ୍ ମନା। ଅତ୍ୟଧିକ ସୋଡିୟମ୍ ତରଳ ପଦାର୍ଥର  କାରଣ ହୋଇପାରେ। ସୋଡିୟମ୍ ବାଇକାର୍ବୋନାଟ୍ ହେଉଛି ଏକ ଲୁଣ ଯାହା ସୋଡିୟମ୍ ଏବଂ ବାଇକାର୍ବୋନାଟ୍ ସୃଷ୍ଟି କରେ। ଏହା ରକ୍ତରେ ସୋଡିୟମ୍ ସ୍ତର ବୃଦ୍ଧି କରେ ଯାହା ରକ୍ତଚାପ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ। ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଖାଦ୍ୟରେ ସୋଡା ବ୍ୟବହାର କରିବା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା ଉଚିତ୍।