ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ କାହିଁକି ରଖାଯାଏ ବ୍ରତ? ଜାଣନ୍ତୁ ବ୍ରତ ଓ ଉପବାସ ରଖିବାର ନିୟମ ଓ ଜରୁରୀ କଥା...

News18 Odia Digital

Vrat: ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ପ୍ରମୁଖ ପର୍ବରେ ବ୍ରତ ରଖିବା ସହ ଉପବାସର ପରମ୍ପରା ରହିଛି। ପର୍ବରେ ଉପବାସ ରଖିବା ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ବ୍ରତ, ଯାହାକୁ ଉପବାସ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ, ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଏହାକୁ ପାଳନ କଲେ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ବିଶେଷ ଆଶୀର୍ବାଦ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ ଏବଂ ଅନେକ ସୁଖ ମଧ୍ୟ ମିଳେ। ବ୍ରତରେ ଉପବାସ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ବିଶେଷ ନିୟମ ଅଛି, ଯାହା ଅନୁସରଣ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ।

ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଉପବାସର ପ୍ରତ୍ୟେକ ପର୍ବ ଉପରେ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି ଏବଂ ଏହାକୁ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ନିୟମ ରହିଛି। ଯଦି ଉପବାସର ନିୟମ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ନାହିଁ, ତେବେ ଭକ୍ତ ଉପବାସର ଶୁଭ ଫଳାଫଳ ପାଇବେ ନାହିଁ। ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଉପବାସର ଧାର୍ମିକ, ବୈଜ୍ଞାନିକ ଏବଂ ନିୟମ ବିଷୟରେ...

ବ୍ରତରେ ଉପବାସର ଧାର୍ମିକ ମହତ୍ତ୍ବ

ସନାତନ ଧର୍ମରେ ଉପବାସର ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି। ଉପବାସ ପାଳନ କରି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ମାନସିକ ଶାନ୍ତି, ଭଗବାନଙ୍କ ନିକଟତର ରହିବାକୁ ଶକ୍ତି ଏବଂ ସୁଖ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧତା ପାଇଥାଏ। ଶାସ୍ତ୍ରରେ ବ୍ରତ ଉପବାସର ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି। ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଉପବାସ ପାଳନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ପାପ ଏବଂ ଯନ୍ତ୍ରଣାରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ। ବ୍ରତ, ଉପବାସ ପାଳନ କରି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିର ମନ, ଶରୀର ଏବଂ ଆତ୍ମା ​​ଶୁଦ୍ଧ ହୋଇଯାଏ। ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଉପବାସ ପାଳନ କରି ଭଗବାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଶ୍ରଦ୍ଧା, ଭକ୍ତି ଏବଂ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଭାବନା ଥାଏ। ଏହି କାରଣରୁ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଧାର୍ମିକ ଉତ୍ସବରେ ବ୍ରତ ଉପବାସ ପାଳନ କରନ୍ତି ଅନେକ ଲୋକ।

ବ୍ରତରେ ଉପବାସ ରଖିବାର ବୈଜ୍ଞାନିକ ଗୁରୁତ୍ୱ

ଉପବାସର ଯେତିକି ଧାର୍ମିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି, ଏହାର ବୈଜ୍ଞାନିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ରହିଛି। ବିଜ୍ଞାନ ଅନୁଯାୟୀ, ଉପବାସ ରଖିବା ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତିର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଭଲ ରହିଥାଏ। ଉପବାସ ସମୟରେ ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତି ନାହିଁ, ଦିନସାରା କେବଳ କିଛି ସ୍ନାକ୍ସ ନେଇ ଅତିବାହିତ ହୁଏ, ଯେଉଁ କାରଣରୁ ବ୍ୟକ୍ତିର ହଜମ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସୁସ୍ଥ ରହିଥାଏ ଏବଂ ହଜମ ପ୍ରକ୍ରିୟାର କାର୍ଯ୍ୟ ଦୃଢ଼ ରହିଥାଏ। ଉପବାସ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଶରୀରରେ ମୋଟାପଣ ଏବଂ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରୋଲର ପରିମାଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରହିଥାଏ, ଯେଉଁ କାରଣରୁ ସେହି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଶରୀର ସୁସ୍ଥ ରହିଥାଏ।

ଉପବାସ ରଖିବାର ନିୟମ

୧- ଉପବାସ ପାଳନ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ପରିଷ୍କାର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବା ଉଚିତ୍। ଉପବାସ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ସକାଳୁ ଉଠି ଦୈନନ୍ଦିନ ରୀତିନୀତି କରିବା ସମୟରେ ଗାଧୋଇବା ଉଚିତ୍, ଏହା ପରେ ପରିଷ୍କାର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବା ଉଚିତ୍।

୨- ଉପବାସରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଦେବତାମାନଙ୍କୁ ପୂଜା କର ଯେଉଁ ବିଶେଷ ଦିନ ଉପବାସ ପାଳନ କରାଯାଏ, ସଂପୃକ୍ତ ଦେବତାମାନଙ୍କର ପୂଜା କରିବା ଆବଶ୍ୟକ।

୩- ଉପବାସ ଦିନ ଶୋଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଦିନରେ ଯେଉଁ ଦିନ ଆପଣ ଉପବାସ ପାଳନ କରିବାକୁ ସ୍ଥିର କରିଛନ୍ତି, ସେହି ଦିନ ଉପବାସ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଦିନରେ ଶୋଇବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।

୪- ଉପବାସ ଦିନ ବାରମ୍ବାର ଖାଇବା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ। ଉପବାସ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଉପବାସ ଦିନ ବାରମ୍ବାର ଖାଇବା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା ଉଚିତ୍। ଉପବାସ ସମୟରେ ଖାଦ୍ୟ ତ୍ୟାଗ କରିବା ଏବଂ କେବଳ ଜଳ ଏବଂ ଫଳ ଖାଇବା ଉଚିତ୍। ଏହି ଉପବାସକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିବେଚନା କରାଯାଏ।

୫- ଉପବାସ ଦିନ ମିଥ୍ୟା ଏବଂ ଭୁଲ ଅଭ୍ୟାସରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ। ଉପବାସ ସମୟରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ସର୍ବଦା ସତ୍ୟ କହିବା ଉଚିତ୍। କାହାକୁ ଅନାବଶ୍ୟକ ଭାବରେ ହଇରାଣ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଉପବାସ ସମୟରେ ଚୋରି ଇତ୍ୟାଦି କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଉପବାସ ପାଳନ କରିବା ସମୟରେ ଭକ୍ତ କୌଣସି ନିନ୍ଦା କିମ୍ବା ମନ୍ଦ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।

୬- ଉପବାସର ଶୁଭ ଦିନରେ, ଉପବାସ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଗରିବ ଲୋକଙ୍କୁ ଦାନ କରିବା ଉଚିତ ଏବଂ ସର୍ବଦା ଅସହାୟ ଲୋକଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ଉପବାସ ଦିନ, ଭଗବାନଙ୍କ ମନ୍ତ୍ର ଦିନସାରା ଜପ କରାଯିବା ଉଚିତ୍।

୭- ଉପବାସ ପରେ କେବଳ ସ୍ବାତିକ ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତୁ। ଉପବାସ ଶେଷ ହେବା ପରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ସର୍ବଦା କେବଳ ସ୍ବାତିକ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଉଚିତ୍। ଏହା ସହିତ, ଉପବାସ ପରେ କେବଳ ହାଲୁକା ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବା ଉଚିତ୍।

(Disclaimer: ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ସୂଚନା ଘରୋଇ ଉପଚାର ଏବଂ ସାଧାରଣ ସୂଚନା ଉପରେ ଆଧାରିତ। ନ୍ୟୁଜ୧୮ ଓଡ଼ିଆ ଏହା ନିଶ୍ଚିତ କରେ ନାହିଁ।)